Τα εγκαταλελειμμένα μεταλλεία Βάβδου (VIDEO)

Το μεγαλύτερο κοίτασμα λευκολίθου της Ελλάδας, βρέθηκε στο χωριό αυτό, όπου λειτουργούσε μεταλλείο μέχρι το 1994. Σύμφωνα με το Ε.Α.Γ.Μ.Ε. στη Βάβδο εντοπίζονται και κοιτάσματα του ολιβίνη.

Τα μεταλλεία Βάβδου Χαλκιδικής διέκοψαν τη λειτουργία τους, καθώς έληξε η σύμβαση της γερμανο – αυστριακής εταιρίας MAGNOMIN με το Ελληνικό Δημόσιο, με αποτέλεσμα να είναι άνεργοι 100 εργαζόμενοι. Το κλείσιμο των μεταλλείων σήμανε τον οικονομικό μαρασμό πολλών κοινοτήτων της γύρω περιοχής και ειδικότερα του Βάβδου.

Στα μεταλλεία από τα προπολεμικά ακόμη χρόνια γινόταν εξόρυξη λευκολίθου και υπάρχουν τεράστια αποθέματα, αφού από τα 15 χιλ. στρέμματα που είναι ιδιοκτησία της MAGNOMIN μόνο στα 5 χιλ. έχουν γίνει εξορύξεις, χωρίς, ωστόσο, να προβεί η ξένη εταιρία σε αποκατάσταση του περιβάλλοντος. Μάλιστα, μελέτες έχουν δείξει ότι η περιοχή είναι ιδιαίτερα πλούσια σε δύο πολύτιμα ορυκτά, το δουνίτη και σερπεντίνη, που παράγονται αυτόματα κατά την εξόρυξη του λευκολίθου.

Η Βάβδος ως ένα από τα Μαντεμοχώρια, γνώρισε μεγάλη οικονομική άνθηση που οφειλόταν στα μεταλλεία αργύρου και μολύβδου που υπήρχαν στην ευρύτερη περιοχή των Μαντεμοχωρίων. Οι κάτοικοι των χωριών αυτών εξόρυσσαν από το Στρατωνικό Ορος κυρίως (τον Αργυρόλοφο) ασήμι και μόλυβδο για το σουλτάνο. Οι κάτοικοί των Μαντεμοχωρίων, λοιπόν, ήταν μεταλλωρύχοι και πολύ καλοί μεταλλουργοί.

Τα Μαντεμοχώρια ήταν: η Γαλάτιστα, ο Βάβδος, ο Καζαντζή Μαχαλάς (σημερινά Στάγειρα), ο Στανός, η Βαρβάρα, η Λιαρίγκοβη (σημερινή Αρναία), το Νοβοσέλο (σημερινό Νεοχώρι), ο Ίσβορος (σημερινή Στρατονίκη), η Χωρούδα, τα Ρεβενίκια (σημερινή Μεγάλη Παναγία) και η Ιερισσός.

Οι Μαντεμοχωρίτες, εκτός από τα υπόλοιπα προνόμια, απολάμβαναν και μια σχετική αυτοδιοίκηση (υπήρχε βέβαια ο τούρκος αγάς, ο οποίος όμως μόνο επέβλεπε) και είχαν φτιάξει κάτι σαν ομοσπονδία την οποία διοικούσαν οι δώδεκα βεκίληδες (οι εκπρόσωποι δηλαδή των 12 Μαντεμοχωρίων). Πάντως οι υποχρεώσεις των Μαντεμοχωριτών προς τον σουλτάνο ήταν βαρύτατες: ζύγιζαν ακριβώς 220 οκάδες ασήμι το χρόνο, τις οποίες έπρεπε να παραδίδουν στο σουλτανικό θησαυροφυλάκιο, σε ειδικές για τον σουλτάνο τιμές.

Η φόρτωση γινόταν με κουβάδες και ζεμπίλια στις θρυλικές μαούνες και στη συνέχεια στα πλοία στον κόλπο του Στρατωνίου (που τότε θεωρείτο παραθαλάσσιο επίνειο του Ισβόρου). Ιστορικές αναφορές υπάρχουν από τον Γάλλο Πρόξενο στη Θεσσαλονίκη Κοζινερί το έτος 1793.