Ο «κίνδυνος» της στατίνης

γράφει ο Παρασκευάς Κακάς Μ.D. Πλαστικός Χειρούργος

Μεταξύ ευπαθών ατόμων, οι στατίνες – οι οποίες είναι ένα κοινό φάρμακο μείωσης της χοληστερόλης – θα μπορούσαν να αυξήσουν τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2 κατά 30%. Αυτά τα νέα ευρήματα είναι βέβαιο ότι θα ξαναρχίσουν τη συζήτηση για τη σωστή χρήση τους.

Οι στατίνες μειώνουν τη χοληστερόλη μειώνοντας την παραγωγή της στο συκώτι. Το κάνουν αυτό με την παρεμπόδιση ενός ενζύμου που ονομάζεται αναγωγάση υδροξυ-μεθυλ-γλουταρυλ-συνενζύμου Α, το οποίο εμπλέκεται στην παρασκευή του.

Οι στατίνες είναι ένας από τους πιο διαδεδομένους τύπους φαρμάκων στον Δυτικό κόσμο, με πάρα πολύ καλά αποτελέσματα τόσο στην πρόληψη της υπερχοληστεριναιμίας όσο και στην καρδιαγγειακή υγεία.

Μεταξύ του 2011 και του 2012, πάνω από το ένα τέταρτο των ενηλίκων των ΗΠΑ ηλικίας άνω των 40 ετών έλαβαν φάρμακα μείωσης της χοληστερόλης. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των φαρμάκων ήταν στατίνες.

Παράλληλα με την ικανότητα μείωσης της χοληστερόλης, οι στατίνες έχουν επίσης θετικές επιδράσεις στη φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες. Από κοινού, δεν θα ήταν έκπληξη αν οι στατίνες συνέβαλαν στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης διαβήτη. Αλλά δυστυχώς συμβαίνει το αντίθετο. Υπάρχουν ενδείξεις ότι η μακροχρόνια χρήση στατίνης θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2. Η πρώτη μελέτη για να αναφερθεί αυτό το πιθανό αποτέλεσμα δημοσιεύθηκε το 2008.

Από τότε μέχρι τώρα έχουν πραγματοποιηθεί πολλές μετα-αναλύσεις. Ορισμένες έχουν πρόσθετα στοιχεία που υποστηρίζουν τη σχέση μεταξύ της χρήσης στατίνης και του διαβήτη τύπου 2, ενώ άλλες έχουν θέσει υπό αμφισβήτηση έναν τέτοιο σύνδεσμο. Ως εκ τούτου, δεν έχει ακόμη βρεθεί οριστική απάντηση.

Πολλές παλαιότερες μελέτες που επισήμαναν μια σύνδεση δεν έδειξαν συγκεκριμένα τη διερεύνηση του διαβήτη και των στατινών. Η κύρια εστίασή τους ήταν στα καρδιαγγειακά επεισόδια. Επειδή ο αριθμός των περιπτώσεων διαβήτη στις πειραματικές ομάδες ήταν χαμηλός, ήταν δύσκολο να κατανοήσουμε καλά τους σχετικούς κινδύνους.

Έτσι, για να εξετάσουμε εκ νέου την αλληλεπίδραση αυτή, οι ερευνητές του Κολλεγίου Ιατρικής του Albert Einstein στη Νέα Υόρκη αποφάσισαν να επικεντρώσουν την προσοχή τους σε έναν υποτομέα κινδύνου των χρηστών στατίνης και να επικεντρωθούν ειδικά στον διαβήτη τύπου 2.

Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται αυτήν την εβδομάδα στο περιοδικό BMJ Open Diabetes Research and Care.

Η ομάδα χρησιμοποίησε δεδομένα από τη μελέτη των αποτελεσμάτων του Προγράμματος Πρόληψης Διαβήτη (DPPOS) των Ηνωμένων Πολιτειών. Το DPPOS είναι μια μελέτη παρακολούθησης σε μια μακροπρόθεσμη κλινική δοκιμή που περιελάμβανε άτομα που ήταν παχύσαρκα ή υπέρβαρα και συνεπώς με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2.

Μεγάλο ποσοστό

Σε μελέτη με περισσότερα από 3.000 άτομα που λάμβαναν στατίνες και 3.000 άτομα που δεν λάμβαναν, η χρήση τους συνδέθηκε με αύξηση κατά 36% του κινδύνου εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Το ποσοστό είναι πολύ μεγάλο, χωρίς όμως να αποδεικνύει ότι οι στατίνες προκάλεσαν το πρόβλημα.

Τα αποτελέσματα και αυτής της μελέτης είναι χρήσιμα στο να μας κατευθύνουν να είμαστε προσεκτικοί απέναντι σε πιθανές επιπλοκές ή συνοδές παθήσεις προς την κατάστασή μας, ώστε με σωστή παρακολούθηση και πρόληψη να μπορούμε να προλαμβάνουμε τις επιπτώσεις. 

Από το φύλλο της THESSNEWS #78 (04/11/2017- 05/11/2017)