Απειλούνται με αφανισμό τα πλατανοδάση της Ελλάδας (AUDIO)

Ο ασκομύκητας Ceratocystis platani (Eng. and Harr.) και απειλεί με αφανισμό όλα τα πλατανοδάση της Ελλάδας.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ, καθηγητή Αλέξανδρο Π. Δημητρακόπουλο, πρόκειται για ένα μύκητα που φράζει το αεραγωγό σύστημα των δέντρων, εμποδίζει την μεταφορά νερού και θρεπτικών ουσιών από τις ρίζες στα φύλλα και έτσι τα δέντρα ξεραίνονται και πεθαίνουν.

«Άπαξ και προσβάλλει το δέντρο αυτός ο μύκητας, δεν υπάρχει γιατρειά. Ανά την Ελλάδα αυτή τη στιγμή για όλα τα πλατανοδάση έχουμε μια καταστροφή 70%».

Στην Ελλάδα, ο συγκεκριμένος μύκητας ήρθε το 2004 από την Ιταλία.

Σε χρονικό διάστημα μόλις 20 ετών, από την ανακάλυψή της στη Μεσσηνία το 2004, έχει διαδοχικά προσβάλλει σχεδόν όλα τα πλατανοδάση της Πελοποννήσου, Ηπείρου, Στερεάς Ελλάδας, Θεσσαλίας, ενώ έχει προχωρήσει πλέον και στην κεντρική Μακεδονία (διοικητικές περιφέρειες Πιερίας, Ημαθίας, Κοζάνης).

«Έχει ήδη προσβάλει στην Μακεδονία τα πλατανοδάσος σε Κοζάνη, Ημαθία και Πέλλα. Το πλατανόδασος της Φθιώτιδας έχει καταστραφεί στο 70%».

Ο συγκεκριμένος μύκητας ήρθε στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου από την Αλαμπάμα και το Μισισιπή των Η.Π.Α. Μεταφέρθηκε μέσω ξύλινων κιβωτίων που περιείχαν πολεμοφόδια το 1943 στη Γαλλία και πρόσβαλε τα πλατάνια τότε της ευρύτερης περιοχής.

Ακούστε το απόσπασμα της εκπομπής στο παραπάνω ηχητικό.

«Το Τμήμα Δασολογίας του ΑΠΘ θεωρεί ότι είναι απαραίτητη η άμεση εφαρμογή των παρακάτω μέτρων:

1. Εφαρμογή όλων των διατάξεων της Κοινής Υπουργικής Απόφασης με αριθμ. 4757/123205/2023 (ΦΕΚ 2842Β’/27 – 4 – 2023) που προβλέπει μεταξύ άλλων:

2. Καθορισμό οριοθετημένων ζωνών πέριξ των προσβεβλημένων περιοχών: ‘εστιακή ζώνη’ με ακτίνα 100 μέτρα και ‘ζώνη ασφαλείας’ με ακτίνα 1000 μέτρα γύρω από τις προσβεβλημένες περιοχές.

3. Απαγόρευση υλοτομίας ή κλάδευσης ή φύτευσης αδιακρίτως φυτών πλατάνου (Platanus spp.), χωρίς την έγγραφη άδεια του οικείου δασαρχείου.

Επιπρόσθετα, προτείνονται:

4. Δημιουργία ‘ζώνης καραντίνας’ πλάτους 2 χιλιομέτρων από την οριογραμμή των πλέον προωθημένων εστιών προσβολής στη Μακεδονία και Ήπειρο. Η ζώνη καραντίνας θα ελέγχεται διαρκώς για τον εντοπισμό τυχόν νέων εστιών μόλυνσης και την άμεση εξάλειψή τους.

5. Αποστείρωση με φλόγιστρο των φρέσκων τομών που προκύπτουν από την κλάδευση υγειών πλατάνων, σε όλη την επιφάνεια της τομής.

6. Χρήση ανθεκτικών στην ασθένεια υβριδίων των ειδών Platanus occidentalis X Platanus orientalis, ως αποκλειστικό φυτευτικό υλικό σε αναδασώσεις αλλά και μεμονωμένες φυτεύσεις.

Η άμεση εφαρμογή των παραπάνω μέτρων καθιστά αναγκαία την έκτακτη πρόσληψη εποχικού προσωπικού στα κατά τόπους δασαρχεία, με επικεφαλής δασολόγους επιστήμονες, για την παρακολούθηση των πλατανοδασών και την επιβολή των παραπάνω μέτρων. Οι επιπλέον πόροι που απαιτούνται θα μπορούσαν να καλυφθούν από τα κονδύλια για την αντιμετώπιση των ζημιών της καταιγίδας ‘Ιανός’, η οποία είχε σημαντική επίδραση στην εξάπλωση της ασθένειας στα παραποτάμια πλατάνια».

Φωτογραφία από Rudy and Peter Skitterians από το Pixabay