Πόσος συχνός είναι ο καρκίνος του παχέος εντέρου;
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ο τρίτος συχνότερος καρκίνος στους άνδρες και ο δεύτερος στις γυναίκες παγκοσμίως. Υπολογίζεται ότι περίπου 4 σε κάθε 100 ανθρώπους θα αναπτύξουν αυτή τη μορφή καρκίνου. Η συχνότητά του αυξάνει μετά τα 45 έτη και ιδίως μετά τα 60.
Μπορεί να προληφθεί;
Τα καλά νέα είναι ότι ο καρκίνος αυτός μπορεί να προληφθεί. Ο καρκίνος παχέος εντέρου αναπτύσσεται σε έδαφος καλοήθων πολυπόδων οι οποίοι επί σειρά ετών μεγαλώνουν στο έντερο. Υπολογίζεται ότι ο χρόνος από τη δημιουργία ενός πολύποδα έως την ανάπτυξη καρκίνου είναι περί τα 10 έτη. Αυτό μας δίνει τον απαραίτητο χρόνο ώστε να παρέμβουμε ανιχνεύοντας τους πολύποδες – αυτές τις προκαρκινικές βλάβες – και να τους αφαιρέσουμε. Συστήνεται διεθνώς ο προληπτικός έλεγχος από την ηλικία των 50 ετών ή νωρίτερα (40 ετών) αν υπάρχει ιστορικό στο στενό οικογενειακό μας περιβάλλον (συγγενής πρώτου βαθμού).
Πρόσφατα η ελληνική πολιτεία ανακοίνωσε πρόγραμμα για τον προληπτικό έλεγχο ενάντια στον καρκίνο του παχέος εντέρου, κάτι που αποτελούσε μακροχρόνιο αίτημα της γαστρεντερολογικής κοινότητας ώστε να εναρμονιστούμε με τις διεθνείς πρακτικές.
Ποια είναι η καλύτερη μέθοδος πρόληψης;
Υπάρχουν πολλές διαφορετικές μέθοδοι που εφαρμόζονται όπως έλεγχος κοπράνων για παρουσία αίματος, έλεγχος με ακτινολογικές μεθόδους (διάβαση παχέος εντέρου, αξονική κολονοσκόπηση) κ.ά. Η μέθοδος που έχει επιλεγεί για τον προληπτικό έλεγχο στη χώρα μας είναι η εξέταση κοπράνων για την παρουσία αίματος και στη συνέχεια παραπομπή για κολονοσκόπηση για όσους βρεθούν θετικοί στην παραπάνω διαδικασία. Πρόκειται για μια τεχνική που εφαρμόζεται σε πολλές χώρες για έλεγχο (screening) ασυμπτωματικού πληθυσμού. Η ευαισθησία όμως της μεθόδου αυτής είναι μειωμένη, που σημαίνει ότι το αρνητικό αποτέλεσμα δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να υπάρχει καρκίνος στο έντερό μας, πόσο μάλλον καλοήθης πολύποδας όπου η μέθοδος υστερεί ιδιαίτερα.
Η καλύτερη μέθοδος, τόσο ανίχνευσης όσο και πρόληψης του καρκίνου παχέος εντέρου, είναι η κολονοσκόπηση. Πρόκειται για την εξέταση του παχέος εντέρου με ενδοσκόπιο που επιτρέπει όχι μόνο την ανίχνευση των καρκίνων και των πολυπόδων, αλλά και την αφαίρεση των πολυπόδων. Αυτό μπορεί να γίνει κατά την αρχική κολονοσκόπηση ή σε δεύτερο χρόνο αν οι συνθήκες δεν το επιτρέπουν (επαρκής καθαριότητα του εντέρου, λήψη αντιπηκτικών φαρμάκων κ.ά). Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε ότι ο έλεγχος με κολονοσκόπηση στοχεύει κατά κύριο λόγο στην ανίχνευση προκαρκινικών βλαβών (πολύποδες) τις οποίες μπορούμε να αφαιρέσουμε στον ίδιο χρόνο. Αντιθέτως, καταξιωμένα προγράμματα προληπτικού ελέγχου, όπως αυτό για τον καρκίνο του μαστού με μαστογραφία, στοχεύουν στην ανίχνευση πρώιμων καρκίνων. Έχει αποδειχθεί από παρακολούθηση δεκάδων χιλιάδων ασθενών για χρονικό διάστημα άνω των 20 ετών στις ΗΠΑ ότι ο προληπτικός έλεγχος με κολονοσκόπηση μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου παχέος εντέρου.
Οι συνεργάτες μου κι εγώ στο ανακαινισμένο Ενδοσκοπικό Εργαστήριο στη Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης πραγματοποιούμε καθημερινά την κολονοσκόπηση με τα νεότερα ενδοσκόπια και κυρίως με εντελώς ανώδυνο τρόπο. Επιπλέον, χρησιμοποιούμε σε καθημερινή βάση τις πλέον σύγχρονες τεχνικές αφαίρεσης των πολυπόδων όπως πολυπεκτομή, βλεννογονεκτομή, ολοτοιχωματική φλεγμονή ώστε να αποφεύγονται οι χειρουργικές επεμβάσεις για αυτές τις βλάβες.
Δρ. Κωφοκώτσιος Αλέξανδρος
Γαστρεντερολόγος, MRCP(UK), FEBGH, AGAF
Επιστημονικά Υπεύθυνος Γαστρεντερολογικού Τμήματος
Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης
📍Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης
Μαρίας Κάλλας 11, 546 45 Θεσσαλονίκη
☎️ (+30) 2310 895100
Τα σχόλια είναι απενεργοποιημένα.